In de nacht van 6 op 7 oktober 1832 wordt Zierikzee opgeschrikt door een hevig vuur in de Grote Kerk. Vlammen slaan uit het dak.
Met man en macht wordt er geblust, maar de volgende dag rest er van het religieuze paradepaardje van de stad nog slechts een smeulende ruïne.
Onderzoek wijst al snel in de richting van loodgieter Jacob Kodde, die met zijn mannen de zinken dakgoten aan het solderen was.
Maar hoe zuiver is het geweten van kerkorganist Gerrit Overman, bekend om zijn feestjes met vrouwen en drank achter het orgel, bij kaarslicht?
En wat schuilt er achter de lach van winkelier Mouritz Tachi bij het zien van de brand?
En wat heeft Ginette, een zwerfster die met haar trouwe hond vaak een slaapplekje zocht in de Sint Lievensmonsterkerk, nog meer gezien?
PROLOOG – HOE HET BEGON
Locatie: Bij de Parel van Zierikzee / Kerkplein
Gids Job van Velzen vertelt “het verhaal achter de Nieuwe Kerk”.
Tijdens het verhaal van Job wordt telkens een sprong terug in de tijd gemaakt.
Naar 1832, toen de Sint Lievensmonsterkerk er nog stond We maken dan kennis
met Ginette, een zwerfster bij de kerk en een aantal spelers uit de vier wisselscènes.
Op het Kerkplein van de Nieuwe Kerk ligt het beeld “Parel aan de Oosterschelde”.
Meer beelden? – klik op de foto <—
en toets ESC voor terug naar pagina
SCENE A: DE WINKEL VAN TACHI
Locatie: Lammermarkt
Winkel in galanterieën; ‘artikelen van weelde, die tot opschik of mode dienen’,
Snuisterijen, zoals reukflesjes, snuifdozen, suikerschaaltjes enz. gemaakt in de vorm van vruchten, dieren of mensen.
Door de armoede in Zierikzee gaat het ook slecht met de winkel. Zelfs de rijke dames en heren bezuinigen op luxe.
Maar dat Tachi ‘genoeglijk stond te lachen’ bij de brand van de Grote Kerk wordt hem door zijn protestantse klanten niet in dank afgenomen.
De situatie zorgt voor spanningen binnen het gezin.
En dat Mourltz oudste zoon het ook nog eens aanlegt met een protestants meisje, maakt het er niet gezelliger op.
Meer beelden? – klik op de foto —>
en toets ESC voor terug naar pagina
SCENE B: DE ORGANIST
Lokatie: Luthers Kerk
Gerrit Overman komt luidruchtig met flessen drank en twee vrouwen aan zijn armen de
Lutherse kerk binnen, waar hij mag orgelspelen nadat de Grote Kerk is afgebrand.
Trapt de zwerfster er uit die daar ook een droog slaapplekje heeft gevonden.
Dan komt de vrouw van loodgieter Kodde binnen om verhaal te halen.
‘Een late voorbijganger had gezien dat er op zaterdagavond 6 oktober 1832 omstreeks 23 uur nog mensen uit de Grote Kerk kwamen’.
Anderen beweren dat ze rond die tijd ook het orgel nog hebben gehoord.
Van Overman werd verteld dat hij feestjes gaf met vrouwen en drank achter het orgel, waarbij ook wel eens een kaars omviel.
Misschien heeft dat de brand wel veroorzaakt… ?
Meer beelden? – klik op de foto <—
en toets ESC voor terug naar pagina
SCENE C: DE WERKPLAATS VAN KODDE
Locatie: Schuur aan de Kerkstraat-noordzijde
Buurman bakker Leendert But helpt Jacob Kodde zijn werkplaats binnen.
But kon op het nippertje voorkomen dat de loodgieter zichzelf uit schuldgevoel voor de brand zou verdrinken in de Oude Haven.
Jacobs zoon Johannes, die bij hem werkt heeft gehoord wat er is gebeurd en komt even later verschrikt binnen gerend.
Hij weet zeker dat zijn vader de brand niet kan hebben veroorzaakt.
Maar Jacob is er kapot van.
De hoogzwangere weduwe Jana van Schelven was ook ooggetuige van de ‘zelfmoordpoging’ van Kodde en beurt hem op.
Meer beelden? – klik op de foto —>
en toets ESC voor terug naar pagina
SCENE D: DE SOEPKOKERIJ
Locatie: Tuin aan de Bali
Dames uit de middenklasse scheppen eten op.
Eén van hen bekent dat ze wat uit de kerk heeft meegenomen als aandenken. Laat het zien, en dan valt er een briefje uit.
‘Gelukkig is de vinder van dit briefje want het zal je toekomst veranderen’ leest ze.
Verstopt door een rijke inwoner van Zierikzee.
Het briefje verwijst naar geheime gift. (in de eindscene)
Op die plek waar het is verstopt ligt een nieuwe brief dat de vinder z’n geweten moet aanspreken; ‘ Als u vindt dat u het zelf nodig heeft houdt het dan en zo niet
help dan iemand anders daarmee’.
Meer beelden? – klik op de foto <—
en toets ESC voor terug naar pagina
EPILOOG – INZEGENING NIEUWE KERK
Locatie: Kerkplein voor de kerktrappen
1848. Het is 16jaar later. De Nieuwe Kerk wordt ingewijd.
Gids Jop vraagt de toeschouwer: “heeft u na deze wandeling, de schuldvraag kunnen beantwoorden?”
Wat was de oorzaak van de brand? Of laat u, net als ik, het antwoord gewoon in het midden.
Laten we maar vooruit kijken, hoe de geschiedenis verder is gegaan.
Ik neem u mee naar 21 mei 1848.
Vele Zierikzeënaren staan voor de Nieuwe Kerk in afwachting van de inwijding.
De dominee, dhr Droogleever Fortuijn, houdt een plechtig woord.
Uit het midden van de omstanders komt telkens een aantal spelers aan het woord.
Meer beelden? – klik op de foto —>
en toets ESC voor terug naar pagina
